Regularna wymiana płynów w naszym samochodzie jest niezmiernie ważna i zapewnia mu dłuższą żywotność. Nie zawsze jednak pamiętamy o regularnych kontrolach, przez co cierpią nie tylko podzespoły, ale również nasz portfel. Jednym z częściej zapominanych zabiegów jest wymiana oleju skrzyni biegów. Czy jest to aż tak ważne?
Jakie funkcje spełnia olej w skrzyni biegów?
Olej, który stosuje się w mechanizmach samochodowych ma kilka podstawowych funkcji:
- zmniejsza tarcie,
- chłodzi i łagodzi uderzenia kół zębatych,
- tłumi drgania,
- chroni przed korozją,
- utrzymuje mechanizmy w czystości.
Współczesne skrzynie biegów są coraz mniejsze, a momenty obrotowe, które muszą przenosić są coraz większe. Nie istnieje żadna technologia, dzięki której powstałby środek smarny zachowujący swoje właściwości przez cały czas eksploatacji.
Oleje muszą się więc zużywać. Te, które są stosowane w samochodach mają o wiele bardziej skomplikowane receptury, są podgrzewane oraz nieustannie rozcierane między zębami przekładni i poddawane dużym naciskom.
Starzejący się olej w skrzyni biegów
Olej nie starzeje się w bardzo szybkim tempie, jednak moment, gdy pojawiają się pierwsze objawy niedomagań może sygnalizować awarię podzespołów, gdzie konieczna będzie kosztowna naprawa.
Jeśli mamy do czynienia z manualną skrzynią możemy zaobserwować o wiele cięższą zmianę biegów, a także głośną pracę przekładni gdy skrzynia jest blisko awarii. Automatyczne skrzynie biegów z kolei zaczynają szarpać, zmiana biegów następuje bardzo opornie i możemy usłyszeć nietypowe dźwięki.
Wymiana oleju w automatycznych skrzyniach biegów
Niektórzy producenci samochodów zapewniają, iż w automatycznych skrzyniach biegów nie jest konieczna wymiana oleju w skrzyni biegów i wystarczy go na cały okres eksploatowania pojazdu. W rzeczywistości jednak sprawa wygląda zupełnie inaczej – jeśli chcemy cieszyć się sprawnym samochodem musimy liczyć się z wymianą średnio co 80 000 kilometrów, a po kilku latach już co 40 000 kilometrów.
Wymiana oleju w skrzyni nie należy do najprostszych, w przypadku automatycznych skrzyni biegów wiąże się to z jej całkowitym demontażem. Dlatego wybierzmy się z tym problemem do profesjonalnego warsztatu, który specjalizuje się w skrzyniach automatycznych.
Ocenią oni również czy nasza skrzynia jest w dobrej formie, czy może konieczna jest wymiana niektórych elementów. Łatwo to zaobserwować na przykład poprzez opiłki znajdujące się w filtrze oleju. Kolejnym ważnym elementem jest również dobranie odpowiedniego oleju do skrzyni.
Wymiana oleju w manualnych skrzyniach biegów
Zazwyczaj manualne skrzynie biegów potrafią znieść o wiele więcej niż coraz popularniejsze automaty. Wewnątrz skrzyni znajdują się silne magnesy, które wyłapują opiłki metalu z oleju, dzięki czemu zachowuje on swoje prawidłowe właściwości.
Nie istnieje jeden jedyny rodzaj oleju, który dobry byłby do wszystkich skrzyni manualnych. Zazwyczaj są to oleje klas API GL-4 oraz GL-5 dla samochodów osobowych. W tym przypadku wymiany oleju należy dokonywać po przejechaniu od 40 000 do 60 000 kilometrów.
Pamiętajmy także o ścisłym stosowaniu się do instrukcji pojazdu, która została stworzona przez producenta. Wymiana oleju w skrzyni biegów wiąże się z kosztem około 200 złotych. W skrzyni biegów znajduje się od 1 do 2,5 litra oleju.
Czy wymiana oleju w skrzyni biegów może zaszkodzić naszemu pojazdowi?
Może dojść do kilku sytuacji, które niekorzystnie wpłyną na naszą skrzynię biegów:
- Olej może zostać wymieniony w zbyt małej ilości, przez co często dochodzi do awarii. Musimy zatem dopilnować, by w skrzyni znajdował się odpowiedni jego poziom. Nawet 100 mililitrów braku może skończyć się tragicznie dla naszej skrzyni.
- Najczęstszą przyczyną awarii jest zły dobór oleju. Musi być on dokładnie taki, jaki jest zalecany przez producenta. Nie wierzmy w bajki, które mówią, że każdy olej jest taki sam, ponieważ nie istnieje uniwersalny olej do skrzyni biegów. Jeśli chcemy cieszyć się sprawnym autem stosujmy się do zaleceń.
- Ważne, by obserwować czy nie dochodzi do wycieków ze skrzyni. Czasem zdarza się, że podczas wymiany ulegną awarii niektóre części, a nie zawsze wyda się to w odpowiednim czasie. Jeśli widzimy, że nasza skrzynia jest nieszczelna musimy jak najszybciej to naprawić. Może to być także wina zużytych uszczelniaczy, które przy wymianie oleju wypadałoby zamienić na nowe. Jeśli doprowadzimy do wycieków poziom oleju znacznie spadnie, co doprowadzi do awarii skrzyni.
Jeśli nie mamy pewności co do tego jaki olej powinien znajdować się w skrzyni biegów lub jaki jest tam obecnie wlany skorzystajmy z pomocy mechanika. Musimy zdawać sobie sprawę z tego, iż wlewany olej powinien mieć dopuszczenia lub rekomendacje dla danego rodzaju przekładni. Nie ma znaczenia czy jest on mineralny czy syntetyczny.
Wymiana spowoduje, iż skrzynia ulegnie wypłukaniu, dotyczy to jedynie resztek starego oleju i pozostałości opiłków, które osadziły się na elementach skrzyni w czasie spuszczania oleju
